Uczeń w szkole ogólnodostępnej będzie realizował podstawę programową kształcenia ogólnego dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, która stanowi załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania
Cukrzyca typu I jest chorobą przewlekłą często występującą u dzieci i młodzieży. W ostatnich dekadach obserwuje się wzrost zachorowalności na tę postać cukrzycy, szczególnie w grupie dzieci najmłodszych. Specyfiką cukrzycy jest konieczność stałego monitorowania poziomu glukozy, podawania insuliny, obliczania kaloryczności posiłków oraz występowanie wahań poziomu cukru we krwi. Błędy spowodowane niewłaściwą opieką mogą być przyczyną powikłań skutkujących poważnie dla zdrowia i życia dziecka. Wiedza polskiego społeczeństwa – w tym również pracowników oświaty – na temat cukrzycy jest niewystarczająca. Jednocześnie, do ogólnodostępnych przedszkoli i szkół przyjmowane są coraz młodsze dzieci chore na cukrzycę. Dzieci te pozostają przez większość dnia pod opieką pracowników placówek oświatowych. Istotne jest, aby pracownicy placówek oświatowych posiadali wiedzę na temat opieki nad dzieckiem z cukrzycą oraz sposobu postępowania w sytuacji wystąpienia zaburzeń stanu zdrowia. Dostrzegając potrzebę wsparcia resortu oświaty w zapewnieniu optymalnych warunków pobytu w przedszkolach dzieciom chorym na cukrzycę, Minister Zdrowia podejmuje działania, których celem jest przekazanie pracownikom przedszkoli i szkół wiedzy na temat tej choroby. Działania te uzasadnia obserwowany niski poziom wiedzy o cukrzycy i wynikający stąd lęk pracowników oświaty przed trudnościami w sprawowaniu opieki nad dzieckiem z cukrzycą podczas pobytu w placówce oświatowej. W wielu przypadkach, rodzice dzieci z cukrzycą napotykają trudności w zapewnieniu uczniowi z cukrzycą właściwych warunków pobytu w szkole, a w konsekwencji – trudności w prawidłowej realizacji przez dziecko obowiązku szkolnego. W latach 2014–2015 z inicjatywy Ministra Zdrowia – we współpracy z Wojewodami oraz Wojewódzkimi Kuratorami Oświaty – przeprowadzono ogólnopolskie szkolenie, którego adresatami byli wychowawcy przedszkoli, nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej oraz wychowawcy świetlic szkolnych. W szkoleniu uczestniczyło ogółem 2877 pracowników z 2118 placówek oświatowych (przedszkoli i szkół). W ramach Rządowego programu na lata 2014-2016 „Bezpieczna i przyjazna szkoła”, zaplanowano przeprowadzenie w 2016 r. ogólnopolskiego szkolenia pt.: „Dziecko z cukrzycą w szkole” dla nauczycieli szkół podstawowych oraz wychowawców świetlic szkolnych. Szkolenie odbędzie się w terminie od września do listopada we wszystkich województwach. Zakres szkolenia obejmie wiedzę na temat cukrzycy oraz zasad pierwszej pomocy, jakiej należy udzielić dziecku choremu na cukrzycę pozostającemu pod opieką szkoły. Uwzględnione będą również aspekty psychologiczne i społeczne radzenia sobie z chorobą przez dziecko i jego rodzinę oraz sposoby wsparcia dziecka w placówce oświatowej. Zobacz poradniki: Dziecko z cukrzycą w szkole i przedszkolu Broszura dla dzieci w wieku 12-16 lat Informacje ogólne o cukrzycy Źródło: Ministerstwo Zdrowia Podziel się Komunikat w sprawie zastąpienia w Programie Szczepień Ochronnych szczepionki OPV poliwalentnej (1,2,3 typ wirusa) przeciwko ostremu nagminnemu porażen... czytaj dalej

Ministerstwo Zdrowia we współpracy z Kuratorium Oświaty realizuje projekt Dziecko z cukrzycą w szkole – szkolenie dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej oraz wychowawców świetlic szkolnych, którego celem jest zwiększenie wiedzy pracowników oświaty na temat cukrzycy oraz pomocy jakiej należy udzielić dziecku choremu na cukrzycę.

Przed posłaniem dziecka z cukrzycą do szkoły, warto wypracować mechanizmy, które pozwolą zminimalizować ryzyko hipo- i hiperglikemii, a w sytuacji kryzysowej - zapobiec groźnym powikłaniom. Klasówka i lekcja WF - to sytuacje podwyższonego ryzyka, które przyprawiają rodziców małych cukrzyków o ból głowy. Problemy, z którymi na co dzień mierzą się rodzice dzieci z cukrzycą typu 1, zebrano w książce pt. "Życie nieposłodzone", opublikowanej przez Polskie Stowarzyszenie dla Badań i Terapii Cukrzycy u Dzieci i Stowarzyszenie Rodziców i Opiekunów Dzieci z Cukrzycą z cukrzycą idzie do szkołyIza: Liwia była pierwszym dzieckiem z cukrzycą, najpierw w przedszkolu, a następnie w szkole i muszę przyznać, że początki były bardzo trudne. Ówczesna pani dyrektor nie chciała przeszkolić kadry szkolnej, pomimo iż był taki wymóg, dlatego zmuszona byłam przychodzić do szkoły co dwie godziny sprawdzać cukier i podawać insulinę na jedzenie. Z czasem (i moim uporem) nauczyciele zostali przeszkoleni, a w międzyczasie zmieniła się dyrektor szkoły i szkolenia odbywają się cyklicznie co Przeszkoliliśmy nauczycieli, ale chyba część z nich zrozumiała swoja rolę jako jedynie „łącznika” między nami a synem. Trochę w tym również „zasługi” Stasia. Nauczyciele ci - jak twierdzą - czasem chcą się kontaktować, lecz mój syn twierdzi wówczas stanowczo, że poradzi sobie sam. Ale oczywiście w przypadku dziesięciolatka oczekiwałabym czegoś więcej niż tylko podobnego wytłumaczenia…Agnieszka: Zachęcałabym do tego, aby poprosić przynajmniej jedną osobę z grona pedagogicznego, aby zechciała wziąć udział w pogłębionym szkoleniu na temat cukrzycy tak, aby stała się takim Aniołem Stróżem dla naszego dziecka… Wierzę, że w każdej szkole znajdzie się chociażby jedna taka osoba!Dziecko z cukrzycą - sprawdzian wiedzyIza: Przed każdą lekcją Liwia jest pytana o poziom cukru i gdy jest zbyt wysoki lub zbyt niski, nauczyciele proszą Liwię, aby skontaktowała się z mamą i pytają o wytyczne w zaistniałej sytuacji. Dotyczy to również klasówek i sprawdzianów, nie pisze sprawdzianu z wysokim cukrem, chyba że bardzo chce, ale wtedy może bez problemu poprawić... Cukrzyca typu 1 rozwija się przeważnie w dzieciństwie Cukrzyca typu 1 jest chorobą autoimmunologiczną, podczas której dochodzi do niszczenia przez przeciwciała wysp trzustkowych produkujących insulinę. Gdy dziecko zaczyna więcej pić, jest ospałe, apatyczne, traci na wadze lub częściej choruje, warto zbadać poziom cukru. Ewa: Trudno sobie wyobrazić, co dzieje się w organizmie dziecka, kiedy ma 50 lub 350 cukru. Wiem, że mój syn w takich sytuacjach nie jest w stanie przyswoić żadnej informacji i jedynym sposobem jest poczekać na wyrównanie poziomu cukru. Robienie czegoś na siłę lub co gorsza w nerwach jest całkowicie bez sensu. Pamiętam jak chłopak mojej starszej córki miał wytłumaczyć mojemu synowi ułamki i przyszedł do mnie i powiedział, że niestety niczego nie udało się nauczyć i że Staś ma 350 cukru. Jednak, gdy wrócił z kina po 5 godzinach, kiedy mój syn miał wyrównany poziom cukru spróbowali jeszcze raz… rewelacja – ułamki zostały opanowane w 1 godzinę!Kasia: Staramy się z Wiktorem mierzyć poziom cukru co przerwę. Samo mierzenie trwa kilka sekund. Proszę go, żeby skanował się co przerwę. Gdy wiemy, że zbliża się czas pisania sprawdzianu, staramy się tak zorganizować posiłek i mierzenie, aby z optymalnym poziomem glikemii mógł przystąpić do pisania testu czy sprawdzianu (czyli jemy 45 minut przed sprawdzianem). Unikamy w ten sposób stresu, który i tak towarzyszy już pisaniu sprawdzianu, a dodatkowo związany jest jeszcze z pomiarem, ewentualnym dosłodzeniem czy z cukrzycą w szkole - lekcja WFIza: Przed lekcją w-f nauczyciel zawsze prosi Liwię o sprawdzenie cukru i stosuje się do przekazanej przez mnie instrukcji tzn. przy jakim cukrze Liwia może ćwiczyć, przy jakim nie...i przy jakim cukrze powinna coś dojeść, dodatkowo przy ruchu często spada cukier, więc pani od w-f zawsze bierze ze sobą dostarczone w zapasie soczki, które również znajdują się w sekretariacie i na Rozmawiamy z Wiktorem, tłumaczymy, aby bezwzględnie przed każdym wysiłkiem fizycznym, jak również i po jego zakończeniu sprawdził poziom z cukrzycą - kiedy odebrać ze szkoły?Iza: Wzmożona dyscyplina i zainteresowanie dzieckiem jest niestety spowodowane trudną sytuacją, która miała miejsc w szkole, gdy Liwii nie chciało się zmierzyć cukru...a nikt z nauczycieli nie zainteresował się wysokością cukru i odebrałam ją z cukrem 700 i kwasicą ketonową... lecz mam nadzieję że była to lekcja nie tylko dla kadry szkolnej, ale przede wszystkim dla mojego Najczęściej odbieram dziecko ze szkoły. Moim zdaniem pozostawianie go w szkole na siłę nie ma sensu, bo nie tylko on nie skorzysta z lekcji, ale też traci koncentrację i zaczyna przeszkadzać nauczycielom i Pamiętam taką sytuację… Nie dotyczyła akurat mojego syna, a innego dziecka. W tym czasie miałam przerwę w szkole. Odebrałam telefon od kolegi z prośbą, żebym podeszła do klasy IV, ponieważ jeden z naszych uczniów, chory na cukrzycę, źle się poczuł… Poprosiłam ucznia o podanie glukometru. Był na tyle słaby i trzęsły mu się ręce, że nie mógł samodzielnie zmierzyć glikemii. To były typowe objawy hipoglikemii. Po zmierzeniu poprosiłam o wypicie soku. Odczekaliśmy 15 minut, glikemia bez zmian… Podałam kolejny soczek do wypicia. Starałam się spokojnie obserwować objawy, które powoli ustępowały. Gdy glikemia wróciła do normy, poprosiłam o zjedzenie kanapki i rozmawialiśmy z uczniem, jaka była przyczyna takiego spadku glikemii. Okazało się, że uczeń podał insulinę, a zapomniał zjeść kanapki…Kasia: Przede wszystkim zachowujemy spokój! Oczywiście, nie przyszło to od razu, taki „spokój” przychodzi po jakimś czasie. W wyżej opisanej sytuacji, rozmawiam najpierw spokojnie z Wiktorem i próbujemy ustalić przyczynę hiperglikemii (zapomnienie podania insuliny, zjedzenie jakiegoś cukierka od kolegi, sprawdzenie ilości podanej korekty czy też niedrożność wkłucia, przy stosowaniu pompy insulinowej). Wtedy podajemy jeszcze raz korektę i czekamy… Jeśli po kolejnej lekcji mam informację, że glikemia się normalizuje (bądź jest tendencja spadkowa), to mamy sytuację opanowaną. Jeśli poziom cukru nadal jest wysoki, to wymieniamy wkłucie. Gdy nasze dziecko wie, że panujemy nad sytuacją, czuje się bezpieczniejsze… Strony internetowe dla rodziców o cukrzycy typu 1: Wszystkie wypowiedzi pochodzą z książki "Życie nieposłodzone", Polskie Stowarzyszenie dla Badań i Terapii Cukrzycy u Dzieci oraz Stowarzyszenie Rodziców i Opiekunów Dzieci z Cukrzycą CUKIERASY, Poznań, wrzesień 2019 r.

Dziecko z cukrzycą w przedszkolu i szkole. Uczestnicy szkolenia otrzymają zaświadczenie o udziale w szkoleniu. Serdecznie zapraszam Państwa do uczestnictwa w szkoleniu. Zgłoszenia na szkolenie dokonuje dyrektor przedszkola lub dyrektor szkoły za pomocą formularza zamieszczonego w panelu dyrektora. Małopolski Kurator Oświaty Barbara Nowak

I Dziecko przewlekle chore w przedszkolu i w szkoleII Biblioterapia Wybór literatury dostępnej w zbiorach Biblioteki Pedagogicznej CEN w Białymstoku I Dziecko przewlekle chore Książki Dydaktyczne i pozadydaktyczne uwarunkowania efektów nauczania indywidualnego dzieci przewlekle chorych : (z badań uczniów klas III szkół podstawowych) / Beata Jachimczak. - Kraków : Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011 (BW 168480) Dziecko i jego środowisko : wyzwania pediatrii w XXI wieku : problemy zdrowotne dzieci w wieku szkolnym / pod red. Andrzeja Steciwko, Donaty Kurpas i Lucyny Sochockiej. - Wrocław : Wydawnictwo Continuo, 2010. – S. 26-36: Dziecko z cukrzycą typu 1 w szkole - aspekt społeczny oraz psychologiczny. (BW 166734) Dziecko przewlekle chore : psychologiczne aspekty funkcjonowania dziecka w szkole i przedszkolu / Ewa Góralczyk [et al.]. - Warszawa : Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, 2009 (BW 165226 ; BC / 164538) Dziecko przewlekle chore - problemy medyczne, psychologiczne i pedagogiczne : heurystyczny wymiar ludzkiej egzystencji / red. nauk. Beata Antoszewska. - Toruń : Wydawnictwo Edukacyjne "Akapit", 2011 (BW 167277) Dziecko przewlekle chore w roli ucznia / Aleksandra Maciarz. - Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 1998 (BW 153129 ; BW 143171 ; BC 376 / 143170) Dziecko z astmą w szkole i przedszkolu : informacje dla pedagogów i opiekunów / Marek Kulus. - Warszawa : Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, 2009 (BW 165225; BC / 164541) Dziecko z hemofilią w szkole i przedszkolu : informacje dla pedagogów i opiekunów / Anna Klukowska. - Warszawa : Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, 2009 (BW 165227; BC / 164540) Dziecko z padaczką w szkole i przedszkolu : informacje dla pedagogów i opiekunów / Sergiusz Jóźwiak. - Warszawa : Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, 2009 (BW 165228 ; BC / 164539) Dziecko z wadą serca : wychowywać i uczyć : poradnik dla nauczycieli i rodziców / Małgorzata Słomczyńska. - Warszawa : Fraszka Edukacyjna, 2014 (BW 171849) Dziecko z wadą słuchu w roli ucznia : możliwość integracji szkolnej / pod red. Doroty Matejko. - Białystok : Wydawnictwo CEN, 2004 (BW 154784) Dziecko z zaburzeniami odżywiania w szkole i przedszkolu : informacje dla pedagogów i opiekunów / Gabriela Jagielska. - Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2010 (BW 167439; BW 167446) Dziecko z zaburzeniami rozwoju i zachowania w klasie szkolnej : vademecum dla nauczycieli i rodziców / Urszula Oszwa. - Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2007. (BW 160926; BW 160926; BW 159149; BC 376 / 159148) Mój uczeń nie słyszy : poradnik dla nauczycieli / [aut.] Urszula Buryn [i in.] Narodowej. - Warszawa : Ministerstwo Edukacji Narodowej, 2001 (BW 149282) Odpowiedzialność za edukację osób z uszkodzeniami słuchu / red. Kazimiera Krakowiak, Renata Kołodziejczyk. - Lublin : Wydawnictwo KUL, 2015 (BW 174792) Program pracy z dziećmi z wadą słuchu lub zagrożonymi wadą słuchu w ramach wczesnego wspomagania rozowju dziecka (0-6 lat) : poradnik dla nauczycieli i terapeutów / Joanna Szuchnik [et al.]. - Warszawa : Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, 2005 (BC 376 / 160832) Relacje dziecka z wadą słuchu w szkole / Aneta Jegier, Magdalena Kosowska. - Warszawa : Difin, 2011. (BW 167263; BC 376 / 166789) Uczniowie z chorobami przewlekłymi : jak wspierać ich rozwój, zdrowie i edukację / nauk. Barbara Woynarowska. - Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010 (BW 165778 ; BW 165779 ; BC 61 / 165692) Wspieranie dziecka z otyłością w społeczności szkolnej : praca zbiorowa / pod red. Anny Oblacińskiej. - Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2013 (BW 170784) Artykuły z czasopism Zagadnienie ogólne Dzieci przewlekle chore / Mirosława Suchocka // Meritum. - 2011, nr 1, s. 33-40 Dziecko przewlekle chore w szkole / Monika Sklarzewska// Bezpieczeństwo w Szkole . - 2014, nr 10, s. 10-11 Jak wspierać uczniów przewlekle chorych? / Małgorzata Łoskot // Głos Pedagogiczny. - 2017 nr 11, s. 17-19 Metody pracy z dzieckiem przewlekle chorym. Cz. 2 / Wioletta Tuszyńska-Bogucka // Remedium. - 2016, nr 7/8, s. 27-29 Opieka nad chorym uczniem / Marta Handzlik // Dyrektor Szkoły. - 2017, nr 1, s. 50-53 Prawo do nauki ucznia z chorobą przewlekłą / Joanna Lesińska // Głos Pedagogiczny. - 2012, nr 1, s. 46-48 Problemy choroby przewlekłej oraz jej wpływ na funkcjonowanie psychofizyczne i społeczne ucznia / Katarzyna Surowiec // Nauczanie Początkowe. - 2014/2015, nr 2, 24-36 Procedura postępowania z uczniem przewlekle chorym / Joanna Lesińska // Głos Pedagogiczny. - 2012, nr [1] (35), s. 25 Psychospołeczne funkcjonowanie przewlekle chorych dzieci i młodzieży / Magdalena Goraj // Wszystko dla Szkoły. - 2012, nr 11, s. 5-6 Rola nauczyciela w szkolnej adaptacji dziecka przewlekle chorego / Joanna Sawionek // Remedium. - 2008, nr 7/8, s. 14-15 Specyfika pracy dydaktyczno - wychowawczej z uczniem przewlekle chorym / Magdalena Żyła // Głos Pedagogiczny. - 2012, nr 1, s. 22-24 Sytuacja edukacyjna dzieci przewlekle chorych / Karolina Wiśniewska // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2017, nr 5, s. 3-16 Twórczość dziecka przewlekle chorego jako źródło wiedzy o samym sobie i droga spełniania / Lucja Lassota // Edukacja. - 2008, nr 4, s. 98-101 Uczeń przewlekle chory - pomoc i edukacja w szkole i w domu / Mirosława Suchocka // Dyrektor Szkoły. - 2011, nr 9, s. 50-54 Uczeń z chorobą przewlekłą w szkole masowej / Małgorzata Łoskot // Głos Pedagogiczny. - 2012, nr 1, s. 4-7 Alergia i atopowe zapalenie skóry Alergicy i astmatycy : uczniowie z chorobami przewlekłymi / Małgorzata Łoskot // Głos Pedagogiczny. - 2014, nr 9, s. 14-16 Pomóc alergikom, bo alergia szkodzi mózgowi / Julian Piotr Sawiński // Biologia w Szkole z Przyrodą. - 2014, nr 1, s. 34-36 Wpływ atopowego zapalenia skóry na funkcjonowanie psychospołeczne dziecka / Monika Szczygieł // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2015, nr 9, s. 43-49 Zaniżona samoocena - dzieci i młodzieży z atopowym zapaleniem skóry / Magdalena Kotowska // Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne. - 2012, nr 8, s. 30-32 Astma Pierwsza pomoc w przypadku astmy oskrzelowej w szkole / Marcin Rybakowski [i in.] // Bezpieczeństwo w Szkole. - 2014, nr 6-7, s. 21-23 Postępowanie na lekcjach wf - z uczniami mającymi astmę oskrzelową / Ewa Brzozowska // Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne. - 2013, nr 3, s. 12-16 Cukrzyca Dlaczego nie mogę jeść tego, co inne dzieci? [cukrzyca] / Paulina Gołaska // Wychowanie w Przedszkolu. - 2012, nr 11, s. 18-23 Dziecko chore na cukrzycę. [Cz. 1] / Wychowanie w Przedszkolu. - 2009, nr 9, s. 22-25 ; Cz. 2 : nr 10, s. 15-18 Dziecko z cukrzycą w przedszkolu / Joanna Czapla // Wychowanie w Przedszkolu. - 2015, nr 4, s. 54-57 Glikometr w tornistrze / Magdalena Goetz // Głos Nauczycielski. - 2017, nr 17/18, s. 19 Specyficzne problemy edukacyjne dziecka z cukrzycą / Magdalena Pietrzak // Remedium. - 2016, nr 5, s. 10-11 Depresja Depresja a nauka szkolna / Magdalena Goetz // Głos Nauczycielski. - 2018, nr 51/52, s. 24 Depresja wśród dzieci i młodzieży / Sylwia Pawłowska // Remedium. - 2018, nr 10, s. 2-4. Uczeń w depresji / Alicja Strzelecka-Lemiech // Głos Pedagogiczny. - 2012, nr [9] (43), s. 4-6, 8 Uczeń z objawami depresji / Małgorzata Łuba // Głos Pedagogiczny. - 2018, nr [7] (101), s. 20-23 Niedosłuch Czynniki psychofizyczne warunkujące osiągnięcia szkolne uczniów z wadą słuchu / Beata Boksa // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2012, nr 1, s. 40-44 Jak funkcjonuje dziecko z uszkodzonym narządem słuchu w szkole? / Anna Czyż // Niepełnosprawność i Rehabilitacja. - 2011, [nr] 3, s. [15]-27 Słuch : zmysł pod specjalną kontrolą / Aleksandra Kubala-Kulpińska // Głos Pedagogiczny. - 2015, nr [10] (74), s. 56-59 Uczeń z zaburzeniami percepcji słuchowej lub wadą słuchu / Katarzyna Chrąściel // Niepełnosprawność i Rehabilitacja. - 2009, [nr] 1, s. [47]-58 Otyłość Dieta, ruch, profilaktyka / Magdalena Goetz // Głos Nauczycielski. - 2017, nr 27/28, s. 20 Dziecko z nadwagą w klasie szkolnej / Aneta Paszkiewicz // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2012, nr 7, s. 40-45 Epidemia kilogramów / Kamila Czepczor, Anna Brytek-Matera // Psychologia w Szkole. - 2014, nr 2, s. 77-81 Padaczka Dziecko chorujące na epilepsję w świetlicy / Beata Czarnynoga// Świetlica w Szkole. - 2011, nr 1, s. 12 Pedagogiczne uwarunkowania rehabilitacji dziecka dotkniętego epilepsją / Marzena Rorat // Nowa Szkoła. - 2003, nr 4, s. 28-31 Inne schorzenia Dziecko z FASD w procesie wychowania i edukacji / Teresa Szumiło-Jadczak // Remedium. - 2015, nr 9, s. 4-5 Dzieci żyjące z HIV / Agnieszka Walendzik-Ostrowska // Remedium. - 2015, nr 5, s. 21-23 Funkcjonowanie dziecka z FASD w środowisku rodzinnym i szkolnym / Marek Banach // Wychowanie na Co Dzień. - 2014, nr 6, s. V-XII Jak reagować w przypadku napadu nieepileptycznego / Aleksandra Kubala – Kulpińska // Głos Pedagogiczny. - 2017 nr 1, s. 60 - 64 Oswoić przymusowy odruch - wsparcie ucznia z zaburzeniami tikowymi / Aleksandra Kubala-Kulpińska // Głos Pedagogiczne. – 2008, nr 6, s. 60-64 Przełamać tabu : zaburzenia psychotyczne/ Aleksandra Kubala-Kulpińska // Głos Pedagogiczne. – 2018, nr 5, s. 42-45 Oprac. Aniela Maciejczuk II Biblioterapia Cukierku, ty łobuzie! / Waldemar Cichoń ; il. Dariusz Wanat., Rzeszów : Wydawnictwo Dreams, 2011. BW 175393 Bajkoterapia czyli Bajki-pomagajki dla małych i dużych / Artur Barciś, Grażyna Bąkiewicz, Ryszard Cebula, Katarzyna Dowbor, Cezary Harasimowicz, Roksana Jędrzejewska-Wróbel, Rafał Królikowski, Beata Ostrowicka, Zofia Stanecka, Małgorzata Strękowska-Zaremba, Dorota Suwalska, Agnieszka Tyszka, Janusz L. Wiśniewski, Grażyna Wolszczak ; il. Marcin Piwowarski ; [wstęp, koment. Katarzyna Klimowicz]. Warszawa : Wydawnictwo Nasza Księgarnia, 2015. BW 172564 Już się nie boję : bajki terapeuteczne dla przedszkolaków / Julia Śniarowska ; [rys. Dorota Prończuk]., Kraków : CEBP 2014. BW 174416 Z piaskownicy w świat / Grzegorz Kasdepke ; il. Iwona Cała., Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2012. BW 169479 Wczoraj, dzisiaj, jutro / Grzegorz Kasdepke ; zil. Diana Karpowicz., Warszawa : Wydawnictwo "Nasza Księgarnia", 2016. BW 174315 Bajki terapeutyczne na dobry dzień i jeszcze lepsze jutro : poradnik terapeutyczny pozytywnego myślenia, działania i odczuwania / Barbara Stańczuk ; [il. Krzysztof Kałucki]. Kalisz : Martel, 2015 BW 174458 Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek : (czterech prawych i sześciu lewych) / Justyna Bednarek ; zil. Daniel de Latour. Warszawa : Poradnia K, 2015. BW 174500 Basia i przedszkole / Zofia Stanecka, Marianna Oklejak. Poznań : Wydawnictwo LektorKlett, 2008. BW 173483 Co ty mówisz?! : magia słów czyli retoryka dla dzieci / Aneta Załazińska, Michał Rusinek. Łódź : Wydawnictwo Literatura, [2013]. BW 169999 Życie, co to takiego? / tekst Oscar Brenifier, il. Jérôme Ruillier ; przeł. z fr. Magdalena Kamińska-Maurugeon. Poznań : Wydawnictwo Zakamarki, 2013. BW 176694 Moje prawa ważna sprawa! / Anna Czerwińska-Rydel, Renata Piątkowska ; il. Kasia Kołodziej. Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2014. BW 174286 Przybij piątkę! / Marta Fox ; [rys. Tomasz Domański]. Łódź : Akapit Press, 2014. BW 174306 Zielona Nikola / Marta Fox ; [projekt okł. i rys. Tomasz Domański]. Łódź : Akapit Press, 2016BW 174321 Przygody Fryderyki czyli Bajki terapeutyczne / Joanna Brodowska. Gdańsk : Wydawnictwo Harmonia, 2013. BW 170426 Bajki terapeutyczne na dobry dzień i jeszcze lepsze jutro : poradnik terapeutyczny pozytywnego myślenia, działania i odczuwania / Barbara Stańczuk ; [il. Krzysztof Kałucki]. Kalisz : Martel, 2015. BW 174380 Bajki terapeutyczne / Maciejka Mazan ; [ilustracje Beata Zdęba]. Warszawa : PWN Wydawnictwo Szkolne, 2017. BW 175136 12 ważnych opowieści : polscy autorzy o wartościach dla dzieci / il. Elżbieta Kidacka ; [red. Agata Mikołajczak-Bąk]. Poznań : Publicat, cop. 2014. BW 171322 A kiedy... : opowiadania biblioterapeutyczne / Joanna Laskowska. Gdańsk : Harmonia, 2018. BW 175856 Bajeczne mikstury czyli Bajki psychoterapeutyczne, psychoedukacyjne i relaksacyjne / Elżbieta Śnieżkowska-Bielak. Gdańsk : Wydawnictwo Harmonia, 2015. BW 173233 I nagle zrobiło się cicho : opowiadania o śmierci i pożegnaniach / Linde von Keyserlingk ; [przekł. z niem. Magdalena Jałowiec]. Kielce : "Jedność", 2001. BW 158370 Razem / Arnold Lobel ; w przekł. Wojciecha Manna ; [oprac. graf. na podstawie oryg. Piotr Kołodziej]. Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2015. BW 174453 Dzień po dniu / Arnold Lobel ; w przekł. Wojciecha Manna ; [oprac. graf. na podstawie oryg. Piotr Kołodziej]. Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2016. BW 174451 Przez cały rok / Arnold Lobel ; w przekł. Wojciecha Manna ; [oprac. graf. na podstawie oryg. Piotr Kołodziej]. BW 174452 Przyjaźń / Arnold Lobel ; w przekł. Wojciecha Manna ; [oprac. graf. na podstawie oryg. Piotr Kołodziej]. BW 173220 Magiczny świat baśni i bajek : metafory i symbole w procesie wspomagania dziecka w rozwoju / Ewa Zawadzka, Anita Rawa-Kochanowska. Warszawa : Difin, 2015. BW 172572 Moc jest w nas : bajki terapeutyczne dla dzieci i ich rodziców / pod red. Kamili Zdanowicz-Kucharczyk. BW 174212 Bez kłótni ani rusz czyli Kto lubi konfliktoluby / Jovanka Tomaszewska, Wojciech Kołyszko ; ilustrował Wojciech Kołyszko. BW 176607 Oprac. Emilia Chojnowska

Dlatego mamy wielką prośbę, by wróciły pielęgniarki do szkół i były w całym wymiarze pracy, bo w szkołach są nie tylko dzieci z cukrzycą (). Pielęgniarka jest w stanie ogarnąć dziecko od strony medycznej, natomiast od strony przedmedycznej w starszych klasach nauczyciel da sobie radę, a przy tych młodszych - tak jak to
W Polsce na cukrzycę choruje ok. 10 tys. dzieci poniżej 18. roku życia. Cukrzyca typu 1 stanowi 85 proc. przypadków tej choroby wśród dzieci i młodzieży poniżej 20. roku życia. Chorych z roku na rok przybywa. Dzieci te chodzą do szkół, przedszkoli. Jak funkcjonują w grupie? Jak rozmawiać z dzieckiem o cukrzycy? Czy polskie szkoły są przygotowane na rosnącą grupę dzieci przewlekle chorych? Dziecko, które ma cukrzycę i chodzi do szkoły, musi pamiętać o przestrzeganiu następujących zasad: Ruff Custom Desig — ma mierzyć glikemię: przed każdym posiłkiem i 2 godz. po posiłku; przed lekcją WF, w jej trakcie (jeśli potrzeba) i po niej oraz w każdej sytuacji, kiedy dziecko czuje lub nauczyciel zauważa, że trzeba zmierzyć glikemię; — ma wyliczać dawkę potrzebną na planowany posiłek (posiłki opisane przez rodziców lub wyliczane przez nauczyciela); — 3x określić wielkość dawki insuliny na posiłek, ocenić, czy jest potrzebna jej redukcja czy nie (planowana aktywność fizyczna). Dyrektor zapewnia właściwe warunki pobytu ucznia „Zapewnienie właściwej realizacji obowiązku kształcenia, w tym dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, należy do zadań odpowiednio przedszkola, szkoły lub placówki, do której uczęszcza uczeń” — mówi mgr Milena Kuzaka, dietetyk z Poradni Diabetologicznej Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. Zapewnieniem dzieciom, w tym przewlekle chorym, odpowiednich warunków podczas pobytu w przedszkolu/szkole/placówce (zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie oświaty) należy do obowiązków dyrektora. Sprawuje on opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki do ich harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne. W sytuacji, gdy w placówce jest uczeń przewlekle chory, dyrektor powinien: pozyskać od rodziców (opiekunów prawnych) ucznia szczegółowe informacje na temat jego choroby oraz wynikających z niej ograniczeń w funkcjonowaniu; zobowiązać nauczycieli do pozyskania wiedzy na temat tej choroby, poprzez zapoznanie się z serią publikacji „One są wśród nas”, przekazanych do szkół przez kuratoria oświaty w całej Polsce; zorganizować szkolenie kadry pedagogicznej i pozostałych pracowników placówki w zakresie postępowania z chorym dzieckiem — na co dzień oraz w sytuacji zaostrzenia objawów czy ataku choroby; w porozumieniu z pielęgniarką szkolną lub lekarzem, wspólnie z pracownikami przedszkola/szkoły/placówki opracować procedury postępowania w stosunku do każdego chorego ucznia, zarówno na co dzień, jak i w przypadku zaostrzenia objawów czy ataku choroby. Procedury te mogą uwzględniać przypominanie lub pomoc w przyjmowaniu leków, wykonywaniu pomiarów poziomu cukru, regularnym przyjmowaniu posiłków itp. Powinny też określać formy stałej współpracy z rodzicami dziecka; wspólnie z nauczycielami i specjalistami zatrudnionymi w placówce dostosować formy pracy dydaktycznej, dobór treści i metod oraz organizację nauczania do możliwości psychofizycznych tego ucznia, a także objąć go różnymi formami pomocy psychologiczno-pedagogicznej; podjąć starania w celu zorganizowania w placówce profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami. Gdy trzeba podać leki Ministerstwo Edukacji Narodowej określa dokładnie procedury związane z podawaniem dzieciom leków przez personel szkolny. Jeśli uczeń z chorobą przewlekłą musi przyjmować leki podczas pobytu w szkole, rodzice dziecka są zobowiązani (przed przyjęciem) do poinformowania placówki: na jaką chorobę dziecko choruje, jakie leki przyjmuje (nazwa leku, dawkowanie). Następnie konieczne jest przekazanie pielęgniarce szkolnej zlecenia lekarskiego oraz pisemnego upoważnienia do podawania dziecku leków. Gdy w czasie nieobecności pielęgniarki w placówce oświatowej trzeba podać dziecku lek lub wykonać inne czynności (np. skontrolować poziom cukru we krwi u dziecka chorego na cukrzycę), mogą to zrobić inne osoby, jeżeli odbyły one przeszkolenie w tym zakresie. Osoby przyjmujące to zadanie muszą wyrazić na nie zgodę. Ściągawki dla nauczycieli Nauczyciel powinien otrzymać od rodziców lub lekarza dziecka z cukrzycą typu 1 następujące informacje (najlepiej pisemną „ściągawkę”): jaką metodą leczone jest dziecko (insulina podawana penami/pompą? Jeżeli penami — ile iniekcji dziennie i kiedy? Jaki preparat insuliny otrzymuje dziecko?); ile i jakie posiłki dziecko ma jadać w szkole (godziny spożycia posiłku oraz ile wymienników ma się w nich znajdować); jakie produkty spożywcze są zalecane dla dziecka, a jakich powinno unikać; do których posiłków dziecko ma otrzymać insulinę (ile jednostek). Nieprzygotowani opiekunowie „Brak jest multidyscyplinarnych zespołów leczących dzieci z cukrzycą, szczególnie edukatorów diabetologicznych, których zadaniem powinna być edukacja pacjentów i ich rodzin — mówi Milena Kuzaka. — Brak jest edukatorów, którzy w ramach swojej pracy zajęliby się edukacją nauczycieli i opiekunów dzieci w szkole czy przedszkolu. Nie ma edukacji diabetologicznej jako odrębnego świadczenia kontraktowego”. Międzynarodowe Towarzystwo Diabetologiczne ISPAD określiło, jakie informacje i zagadnienia powinny być uwzględnione w edukacji wstępnej opiekunów chorych dzieci. Na podstawie wykładu mgr Mileny Kuzaki: Jak rozmawiać o cukrzycy z dzieckiem?, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-PZH, 13 kwietnia 2016. Edukacja wstępna Czego powinni dowiedzieć się chorzy na cukrzycę i ich bliscy na jakiej podstawie ustalono rozpoznanie oraz jakie są przyczyny objawów; informacje o przyczynach cukrzycy; uświadomienie potrzeby natychmiastowego leczenia insuliną i wyjaśnienie sposobu jej działania; wyjaśnienie, co to jest glukoza, jakie jest prawidłowe jej stężenie we krwi oraz wartości docelowe glikemii. Umiejętności i zalecenia praktyczne wstrzykiwanie insuliny; pomiar stężenia glukozy we krwi i/lub moczu oraz powody przeprowadzania tych badań; nauka pomiaru glikemii w systemie CGM, jeśli istnieją takie wskazania; nauka obliczania ilości węglowodanów, ogólne zasady zdrowego żywienia; zasady postępowania w przypadku hipoglikemii (objawy, profilaktyka); kontrola cukrzycy podczas choroby towarzyszącej; zwrócenie uwagi, że pomijanie dawek insuliny jest niedopuszczalne — zapobieganie cukrzycowej kwasicy ketonowej, konieczność monitorowania związków ketonowych; samokontrola cukrzycy w domu i szkole z uwzględnieniem wpływu wysiłku fizycznego; noszenie kart, naszyjników, bransoletek identyfikacyjnych; członkostwo w stowarzyszeniach chorych na cukrzycę oraz inne możliwości uzyskania wsparcia; pomoc psychologiczna do ustalonego rozpoznania (rodzice i dzieci); wprowadzenie samodzielnego leczenia/samokontroli cukrzycy do codziennego życia rodzinnego i towarzyskiego; informacje dotyczące kontaktów telefonicznych w sprawach nagłych. Uwagi psychologa Życie się zmienia, gdy usłyszysz diagnozę Patrycja Szeląg-Jarosz, psycholog z Centrum Rozwoju Osobistego i Usług Psychologicznych Busola: Diagnoza cukrzycy zawsze wiąże się ze zmianami. Dziecko nagle dowiaduje się, że to, czego doświadcza, nie jest chwilowe jak dotychczasowe choroby, ale będzie mu towarzyszyło do końca życia. Paradoksalnie, dzieci mając trudność z poczuciem linii czasu, ale za to bardzo plastyczne umiejętności adaptacyjne, często lepiej znoszą tę zmianę niż dorośli diabetycy. Zmiana rutyny, regularność posiłków, odpowiednio dawkowana aktywność fizyczna, konieczność mierzenia cukru czy często nieprzyjemne sygnały płynące z ciała – do tego wszystkiego dziecko i jego najbliżsi będą musieli przywyknąć. Trening samodzielności i odpowiedzialnośćPodstawą skutecznego leczenia i komfortu dziecka jest przyspieszony trening samodzielności. To dziecko będzie mierzyło sobie cukier w szkole, pilnowało regularności posiłków, ponosiło konsekwencje zjedzenia ekstra pączka na przerwie czy dbało o glukometr lub pompę jadąc na wycieczkę klasową. Nawet jeżeli jeszcze przed chwilą nie potrafiło samo spakować plecaka do szkoły, to cukrzyca jest najskuteczniejszą nauczycielką odpowiedzialności. To ważne, bo chodzi o zdrowie i bezpieczeństwo dziecka. Im szybciej rodzic zacznie uczyć malucha korzystania z glukometru czy towarzyszenia w świadomym przygotowywaniu posiłków, tym lepiej będzie wyrównana jest również poczucie bezpieczeństwa dziecka. Dziecko, przejmując pałeczkę dbania o zdrowie, jednocześnie doświadczając na własnej skórze konsekwencji zaniedbań, uczy się zaufania do siebie. Wiara w to, że jestem w stanie sam sprawdzić, jaki mam cukier i wiem, ile czego zjeść, żeby nie poczuć się źle, wzmacnia w dziecku poczucie sprawczości i redukuje lęk np. przed nagłym zasłabnięciem. Poradzić sobieCukrzyca to choroba, która wiąże się z wieloma mitami i niedopowiedzeniami. Większość lęków doświadczanych przez rodziców czy nauczycieli dziecka można zredukować dostarczając wiedzy. Dziecko z cukrzycą może uczestniczyć w życiu klasowym, uprawiać sport, uczestniczyć w wyjazdach itp. To dorośli często budują wrażenie, że jest inaczej, zbyt często zakazując adekwatnych do wieku aktywności. Nie należy przerzucać swoich lęków związanych z chorobą na dziecko. Wiara rodzica w to, że dziecko poradzi sobie z obsługą choroby, zaufanie, jakie dostaje ono od opiekuna przy jednoczesnym wzmacnianiu samodzielności to klucz do zminimalizowania kosztów, jakie mały diabetyk „Czy dam radę?” towarzyszy niemal każdemu diabetykowi podczas pierwszych dni powrotu do normalności. Większość obaw dziecka wiąże się z koniecznością samodzielnej obsługi choroby. „Czy będę pamiętał, ile podać insuliny? A jak zapomnę zmierzyć cukier?”. Pierwsze samodzielne dni w szkole zwykle jednak pokazują, że opanowanie nowej rutyny nie jest takie trudne i dziecko powoli zaczyna budować wiarę we własne siły. Dokładne omówienie jego doświadczeń, nauka czytania sygnałów, jakie daje ciało, kiedy cukier spada lub jest zbyt wysoki, to ważny fragment odnajdowania się w nowej rzeczywistości. Ciekawość rówieśniczaWarto przygotować pozostałych uczniów na powrót diabetyka do szkoły, powiedzieć im, na czym polega choroba, co to za sprzęt, którego teraz kolega będzie używał. Warto podkreślić, że osoba z cukrzycą podczas mierzenia poziomu cukru czy podawania insuliny potrzebuje spokoju i skupienia, więc wgapianie się w nią, kiedy robi zastrzyk albo sprawdza czy z drenem jest wszystko w porządku, może jej przeszkadzać. Mały diabetyk pierwszy trening ciekawości rówieśniczej zwykle przechodzi już w szpitalu. W świecie, w którym każdy zna jakiegoś weganina, osobę, która musi unikać glutenu lub sportowca amatora liczącego gramy białka w każdym posiłku, cukrzyca nie wydaje się niczym dziwnym. Warto pokazać przykłady dorosłych cukrzyków. Znany sportowiec czy lubiana aktorka to dobry materiał do oswojenia choroby i nadania jej tonu normalności.
W 2016 r. zaplanowano przeprowadzenie ogólnopolskiego szkolenia pt.: Dziecko z cukrzycą w szkole dla nauczycieli szkół podstawowych oraz wychowawców świetlic szkolnych. Zakres szkolenia obejmie wiedzę na temat cukrzycy oraz zasad pierwszej pomocy, jakiej należy udzielić dziecku choremu na cukrzycę pozostającemu pod opieką szkoły.
Zamiast bardzo intensywnego jednorazowego wysiłku lepsze będą więc regularne spacery, zajęcia gimnastyczne, przejażdżki na rowerze, ćwiczenia na basenie. – Polskie Towarzystwo Diabetologiczne ocenia, że wysiłek tlenowy do momentu wystąpienia zadyszki jest bezpieczny i może być zalecany wszystkim osobom z cukrzycą bez

Chorzy z cukrzycą są w grupie ryzyka tej choroby: PChN statystycznie rozwinie się u 50% pacjentów z cukrzycą typu 2. Większość osób nie odczuwa żadnych objawów choroby we wczesnych stadiach. Nic dziwnego, że 9 na 10 pacjentów nie wie o chorobie. Jednocześnie w Polsce populację pacjentów z PChN szacuje się na 4,2 mln osób.

Brak akceptacji w gronie rówieśników, w klasie i szkole, w której dziecko czy nastolatek spędza większość dnia, może spowodować jego wycofanie i zamknięcie się w swojej kulturze oraz kształtowanie wrogiego nastawienia do kraju imigracyjnego. 3.5. Dziecko w sytuacji rozwodu rodziców. Jakub uczy się w siódmej klasie.

DZIECKA CHORE NA CUKRZYCĘ W SZKOLE Każdemu dziecku z cukrzycą należy zapewnić w szkole: 1. Możliwość zmierzenia poziomu glukozy na glukometrze w dowolnym momencie – także w trakcie trwania lekcji. 2. Możliwość podania insuliny - za pomocą wstrzykiwacza (pena) lub pompy insulinowej.

Fpld.
  • 65hkjro8og.pages.dev/2
  • 65hkjro8og.pages.dev/20
  • 65hkjro8og.pages.dev/26
  • 65hkjro8og.pages.dev/68
  • 65hkjro8og.pages.dev/5
  • 65hkjro8og.pages.dev/99
  • 65hkjro8og.pages.dev/33
  • 65hkjro8og.pages.dev/99

    • dziecko z cukrzycą w szkole masowej